Powiat Rzeszowski

POWIAT RZESZOWSKI

Powiat rzeszowski to 14 gmin położonych wokół miasta wojewódzkiego Rzeszowa (jedna miejska, pięć miejsko-wiejskich oraz osiem wiejskich). Zajmuje obecnie powierzchnię 1 157 km2, a zamieszkuje go przeszło 160 tys. osób. Położony jest w centrum Podkarpacia. Ma dobrą infrastrukturę techniczną i dogodną sieć dróg. Blisko Rzeszowa, w Jasionce, usytuowane jest lotnisko przystosowane do regularnej obsługi międzynarodowego ruchu pasażerskiego i towarowego. Przez pilotów nazywane jest „lotniskiem dobrej pogody”. Port ten dysponuje najnowszą i jedną z najdłuższych w Polsce drogą startową umożliwiającą przyjmowanie każdego typu samolotu.

Tereny te, tak jak cała południowo-wschodnia Polska, znane są z przemysłu lotniczego. Jest to tzw. „Dolina Lotnicza”. Ponadto, w Jasionce działa jedyny w kraju, kształcący na Wydziale Lotniczym i w Szkole Pilotażu, Ośrodek Kształcenia Lotniczego Politechniki Rzeszowskiej.

Powiat rzeszowski jest miejscem, które oferuje coraz lepsze warunki do podejmowania działalności gospodarczej, zamieszkania, pracy, jak też do uprawiania różnych form turystyki. Przybywa mu ciągle nowych mieszkańców – powiat od lat notuje najwyższy ich napływ wśród powiatów Podkarpacia. W 2009 r. saldo migracji na 1000 osób wynosiło +5,4 przy wskaźniku -0,9 dla województwa podkarpackiego. Miejscowości powiatu rzeszowskiego charakteryzuje także rozwój budowlany oraz różnorodność podejmowanych inicjatyw i przedsięwzięć gospodarczych.

Pozytywnym zjawiskiem jest dynamiczny wzrost liczby podmiotów gospodarczych. Pod tym względem powiat rzeszowski przewyższa jedynie stolica województwa podkarpackiego, czyli miasto Rzeszów. Na koniec 2009 r. było w powiecie rzeszowskim 10036 podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze REGON. Od wielu lat prężnie rozwija się produkcja bazująca na lokalnych tradycjach oraz zasobach naturalnych, np. wikliniarstwo, produkcja zdrowej żywności i wody mineralnej. Rolnictwo powiatu, podobnie jak całego województwa podkarpackiego, dostarcza żywność znacznie czystszą ekologicznie niż inne regiony Polski.

O atrakcyjności inwestycyjnej powiatu rzeszowskiego decydują także inwestycje realizowane w otoczeniu lotniska. Znajdujący się tu Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny AEROPOLIS jest jednym z najatrakcyjniejszych miejsc lokowania inwestycji w południowo-wschodniej Polsce. Przyciąga on w to miejsce nowoczesne firmy i technologie. Wykorzystywany jest tu również potencjał miejscowych uczelni wyższych i ośrodków naukowo-badawczych. Na uwagę zasługują podstrefy Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK MIELEC, a także grunty wyróżnione w konkursie „Grunt na medal”. Rozwojowi gospodarczemu tego terenu ma służyć projekt dotyczący wyposażenia w odpowiednią infrastrukturę techniczną terenów inwestycyjnych w miejscowościach: Przybyszówka, Miłocin i Pogwizdów Nowy.

Władze powiatu, jak też zarządy tworzących go gmin konsekwentnie, przy pomocy między innymi środków unijnych, realizują inwestycje mające na celu poprawę warunków życia tutejszych mieszkańców. Pomagają im w tym liczne organizacje pozarządowe oraz lokalni liderzy.

Czyste, nieskażone powietrze, niepowtarzalne krajobrazy, ciekawa kultura ludowa, dobre warunki do uprawiania turystyki aktywnej, liczne zabytki oraz podania i legendy z nimi związane sprawiają, że powiat rzeszowski jest także doskonałym miejscem do weekendowego i urlopowego wypoczynku. Wędrówki po powiecie rzeszowskim zostawiają niezapomniane wrażenia, a zwłaszcza podróż kolejką wąskotorową Przeworsk-Dynów z najdłuższym w Europie, bo liczącym 602 m, tunelem kolei wąskotorowej w Szklarach. W ubiegłym roku, na bazie studni solankowej z 1596 roku w Sołonce, utworzono kaskadę solną o charakterze zdrojowym. Można tu miło spędzić czas wdychając powietrze nasycone jodem. Urządzenia wydobywcze i pozostałości dawnej studni, jako jedyne obiekty tego typu na Podkarpaciu są eksponowane w Muzeum Regionalnym w Sołonce.

Z ziemiami, które obecnie należą do powiatu, związani byli wybitni Polacy. Należą do nich, m.in.: Jerzy z Tyczyna – poeta, humanista doby Oświecenia, sekretarz królów Zygmunta Augusta i Stefana Batorego, Władysław Sikorski – Naczelny Wódz WP, Premier na emigracji, Franciszek Kotula – znany rzeszowski etnograf, Jan Bolesław Ożóg – poeta, prozaik i publicysta.

Powiat Rzeszowski jest członkiem Podkarpackiego Stowarzyszenia Samorządów Terytorialnych (od 13.05.2000 r.), Związku Powiatów Polskich (od 30.01.1999 r.) i Stowarzyszenia Euroregion Karpacki – Polska (od 01.09.2003 r.). Powiat rzeszowski był także wśród inicjatorów powstania Stowarzyszenia Samorządów Terytorialnych „Aglomeracja Rzeszowska”. Od kilku lat ma miejsce proces poszerzania terytorium Rzeszowa o sołectwa będące w granicach gmin powiatu rzeszowskiego. W 2006 r. powiat zmniejszył się o 14,36 km2. Do Rzeszowa została przyłączona Słocina i Załęże. W 2007 r. odłączono od powiatu cześć Przybyszówki o powierzchni 9,25 km2. W 2008 r. pozostałą część tego sołectwa, czyli 7,01 km2 oraz Zwięczycę (7,23 km2). Rok 2009 to pomniejszenie powierzchni powiatu o Białą (6,06 km2), a 2010 – o Budziwój i część Miłocina (łącznie 18,77 km2). Pomimo tego uszczuplania terytorium powiatu rzeszowskiego, pod względem powierzchni, wśród innych polskich powiatów plasuje się on na 95 miejscu. Pod względem ludności znalazł się na czternastej pozycji.

Atuty powiatu rzeszowskiego to m.in.:

• Położenie w centralnej części południowo-wschodniej Polski, na skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych, w bliskiej odległości od granicy z Ukrainą i Słowacją. Przez teren powiatu przebiegać będzie Autostrada A4 oraz droga ekspresowa.
• Port lotniczy w Jasionce przystosowany do regularnej obsługi międzynarodowego ruchu pasażerskiego i towarowego nazywany przez pilotów „lotniskiem dobrej pogody”. Port ten dysponuje najnowszą i jedną z najdłuższych w Polsce drogą startową umożliwiającą przyjmowanie każdego typu samolotu.
• Dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna i gęsta sieć dróg.
• Położenie na terenie „Doliny Lotniczej”.
• Sąsiedztwo aglomeracji rzeszowskiej znaczącego rynku zbytu, powodującej szybką urbanizację gmin w najbliższym otoczeniu Rzeszowa.
• Od wielu lat najwyższy na Podkarpaciu napływ ludności.
• Rozwój budowlany oraz różnorodność podejmowanych inicjatyw i przedsięwzięć gospodarczych.
• Wysoka pozycja wśród powiatów województwa podkarpackiego pod względem liczby zarejestrowanych podmiotów gospodarczych.
• Ponad jedną trzecią ogólnej powierzchni powiatu stanowią obszary prawnie chronione, w tym tereny zaliczone do programu NATURA 2000.
• Wykorzystywane w produkcji lokalne tradycje oraz zasoby naturalne (wikliniarstwo, produkcja zdrowej żywności, źródła mineralne).
• Dobre warunki dla rozwoju rolnictwa dostarczającego żywność znacznie czystszą ekologicznie niż inne regiony Polski. Środowisko naturalne mniej skażone niż w innych powiatach oraz wysoki udział użytków rolnych w powierzchni ogólnej (68,2%).
• Potencjał ludzki stanowią dobrze wykształceni i przygotowani zawodowo pracownicy, wysoki odsetek ludzi młodych.
• Rozwinięty system szkół, w tym ponadgimnazjalnych i wyższych, wystarczająca liczba placówek służby zdrowia, ośrodków kultury i bibliotek. Możliwość korzystania ze szkół i uczelni w Rzeszowie.
• Inwestycje realizowane w otoczeniu lotniska, a przede wszystkim działalność Podkarpackiego Parku Naukowo-Technologicznego.
• Oferty inwestycyjne gmin, tereny nagrodzone w konkursie „Grunt na medal” oraz podstrefy Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK MIELEC.
• Doskonałe warunki do weekendowego oraz urlopowego wypoczynku: malownicze widoki, od Płaskowyżu Kolbuszowskiego po Pogórze Karpackie, bogactwo środowiska naturalnego, a także liczne atrakcje i stale rozbudowywane zaplecze turystyczne.

Tekst: Joanna Nieroda, joanna.nieroda@powiat.rzeszow.pl